"Brüksel'deki Hayvan Hakları Uygulamaları ve Türkiye'deki Yeni Yasa Tasarısının Etkileri Üzerine Bir Röportaj"

Türkiye’de son dönemlerde en çok tartışılan konulardan biri “Sokak Hayvanları” ve bu konuda beklenen yasal düzenlemeler. Sokak hayvanları, Türkiye'de ciddi bir sorun teşkil ediyor; köpekler ve kediler sokakta zor şartlarda yaşam mücadelesi veriyorlar ve özellikle grup halinde gezen köpekler, son iki yılda birçok ölüm ve yaralanmaya sebep oldu. Hükümet, bu sorunu çözmek amacıyla yeni bir yasa tasarısı üzerinde çalışıyor. Tasarıya göre, sokak hayvanları için barınaklar inşa edilecek ve köpek bakımevi bulunmayan yerlerde hemen yeni bakımevleri kurulacak. Sahipsiz hayvanlar bu bakımevlerinde tutulacak, sahiplenme kampanyaları düzenlenecek, ve sahiplenilen hayvanlar kısırlaştırılarak, aşılanarak ve çip takılarak yeni sahiplerine teslim edilecek.

Ancak, tasarının en tartışmalı maddesi, belirli bir süre içinde sahiplendirilmeyen hayvanların uyutulmasını öngörmesi. Bu madde, Türkiye’deki hayvanseverler tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı çünkü sağlıklı hayvanların uyutulması, hayvan haklarına aykırı bir tutum olarak görülüyor. Bu konuyu derinlemesine ele almak için Brüksel’de bulunan “Help Animals” barınağında Operasyon Sorumlusu Nadège Pineau ile bir röportaj gerçekleştirdik. Pineau’ya, Belçika’daki sistemin nasıl işlediğini ve Türkiye’deki durum hakkındaki görüşlerini sorduk.

+Merhaba Nadege hoşgeldin ! Röportaj talebimizi kabul ettiğin için teşekkür ederiz.

-Merhaba ,talep için ben teşekkür ederim !

1) Brüksel'deki barınağınızda hayvanların yaşam koşulları nasıldır?

Brüksel'de köpekler ve kediler için bir, Wallonia'da ise atlar ve çiftlik hayvanları için iki olmak üzere üç tamamen farklı barınağımız var. Köpekler için tipik bir barınak mevcut: köpekler büyük kafeslerde tutuluyor, ancak her gün gönüllüler veya hayvan bakıcıları tarafından 20 dakikalık yürüyüş yapıyorlar ve güvenli bir bahçede 30 dakika serbest kalıyorlar.

2) Barınağınıza hayvanların kabul süreci nasıl işliyor?

Bir terk edilme veya polis tarafından el konma durumu olduğunda, durumu aciliyetine ve mevcut alanımıza göre değerlendiriyoruz. Ne yazık ki, elimizdeki alandan çok daha fazla talep alıyoruz.

3) Barınaktaki hayvanların sağlık kontrolleri ve tedavileri nasıl yapılıyor?

Veteriner takibi ve sürekli tedavilerden sorumlu bir hayvan bakıcımız var. Bir veteriner, gerekli veterinerlik işlemlerini yapmak üzere neredeyse her öğleden sonra barınağı ziyaret ediyor.

4) Barınağınızda hayvanların sosyalleşmesi ve rehabilitasyonu için hangi programlar uygulanıyor?

Gönüllülerimiz, hayvanları sosyalleştirmek, onları dışarı çıkarmak ve onlarla vakit geçirmek için geliyorlar. Davranış sorunları olan köpekler için bir köpek eğitmeni haftada bir kez gelip bu hayvanlarla çalışıyor.

5) Sahiplenme süreci nasıl işliyor? Sahiplenme oranlarınız nedir?

Sahiplenme adayları, yaklaşımlarının ciddiyetini ve çevrelerinin hayvanın ihtiyaçlarına uygun olup olmadığını garanti altına almak için önce bir dizi soruya cevap vermek zorundadır. Önerilen yeni yaşamda hayvanın tam anlamıyla mutlu olmayacağına inanırsak, sahiplenme talebini reddetmekten çekinmeyiz. Tüm hane üyelerinin hayvanla tek tek tanışmasını isteriz.

6) Hayvanlar barınakta uzun süre kaldığında ne gibi önlemler alıyorsunuz?

Tüm hayvanlar, ne kadar uzun sürerse sürsün, sonunda yeni bir aile bulur. Ötenazi kesinlikle uygulamıyoruz.

7) Brüksel'deki hayvan hakları yasalarından ve bu yasaların barınaklar üzerindeki etkisinden bahsedebilir misiniz?

Hâlâ yapılacak çok şey var, ancak hayvanlar yakın zamanda anayasamızda duyarlı varlıklar olarak tanındı. Bu, onların çok daha iyi korunacağı anlamına geliyor. Örneğin, bir hayvanı kafeste tutmak veya sürekli bağlı tutmak yasak.

8) Brüksel'deki barınaklardaki hayvan sayısının artmasını önlemek için uygulanmış başarılı stratejiler var mı?

Ne yazık ki yeterince yok, ancak 2017'den beri tüm kedilerin kontrolsüz üremeyi önlemek için kısırlaştırılması gerekiyor. Ancak barınakta olumlu etkilerin hissedilmesi çok daha uzun sürecek.

9) Brüksel'deki hayvan barınaklarının karşılaştığı en büyük zorluklar nelerdir ve bunlarla başa çıkmak için hangi yolları geliştiriyorsunuz?

En büyük zorluk, talebe kıyasla alan eksikliğidir. Ne yazık ki, kaynak yönetim politikaları yoluyla kökünde hareket etmek dışında yapabileceğimiz hiçbir şey yok.

10) Türkiye'de yeni bir yasa tasarısı, sokak hayvanlarının barınaklarda toplanmasını ve evlat edinilmezlerse uyutulmasını öngörüyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Bu hassas bir konu ve tüm bilgileri almadan bir görüş bildirmek imkansız. Sokak hayvanları sorununun ciddiyetini anlıyoruz, ancak onları yakalamak ve uyutmak muhtemelen çözüm değildir ve bu tür bir politikayı uygulamak, hayvanları kurtarmak için var olan barınakların görevi değildir.

11) Brüksel'deki hayvan hakları uygulamalarını Türkiye'deki bu yasa tasarısıyla nasıl karşılaştırırsınız?

Böyle bir proje Brüksel'de gerçekleşemez, çünkü kamuoyu görüşüne aykırı olur.

12) Brüksel'deki mevcut hayvan hakları politikaları Türkiye için bir model olabilir mi? Eğer öyleyse, hangi yollarla?

Her ülke farklıdır, bu nedenle temel sorunu belirlemeden tavsiye vermek zordur.

13) Türkiye'deki yasa tasarısı yerine uygulanabilecek alternatif politikalar nelerdir?

Sorunun kaynağını belirlemek önemlidir: Sokak hayvanlarının kontrolsüz üremesinden mi kaynaklanıyor? Nüfusun kaynak eksikliğinden dolayı hayvanlarını terk etmesi mi? Hayvanları terk edenlerin cezalandırılmaması mı? Barınak eksikliği mi? Çözümler, temel sorunların analizinde bulunur.

14) Sokak hayvanları için en etkili ve insancıl çözüm nedir?

Belçika'da kontrolsüz şekilde üreyen sokak kedileriyle ilgili özel bir sorunumuz var. Üç bölgemizde de birkaç eylem uygulanmıştır: tüm kedi sahipleri için zorunlu kısırlaştırma, sokak kedilerinin kısırlaştırılması ve bölgelerine geri bırakılması, kısırlaştırma için maddi durumu yeterli olmayan kişiler için veteriner kuponları vb.

15) Son olarak, Türkiye hakkında eklemek istediğiniz görüşleriniz, yorumlarınız veya önerileriniz var mı?

Her ülke farklıdır ve karşılaşılan sorunlar kıyaslanamaz, ancak siyasi karar vericilerin genellikle en kolay, en radikal çözümleri seçtiği, hatta bu çözümler hayvan refahına aykırı olsa bile dikkate alınmalıdır. Ancak, altta yatan sorun ele alınmadan bir yara bandı yapıştırmak bir çözüm değildir.